De PVDA dient een wetsvoorstel in over het toewijzen van overheidsopdrachten bij de aankoop van bussen, treinen en trams. “Aanleiding zijn de kortzichtige aanbestedingen waarbij enkel rekening wordt gehouden met de netto prijs en niet met het volledige kostenplaatje voor de samenleving”, licht Peter Mertens toe. “Zoals we vorig jaar moesten vaststellen bij Bombardier in Brugge. Bij de treinbouwer liepen nog overheidsopdrachten, onder andere voor de NMBS, maar toch werd de productie gedelokaliseerd en verloren 200 arbeiders hun job.” De PVDA pleit voor een strikte koppeling van overheidsopdrachten aan sociale en ecologische criteria, zoals dat door twee recente Europese richtlijnen mogelijk is gemaakt.
De linkse partij stelt voor dat er niet enkel gekeken wordt naar de kostprijs, maar ook naar de gevolgen voor de werkgelegenheid in België, verbonden aan de uitvoering van de overheidsopdracht.
Zaterdagavond 2 juni stelde Peter Mertens het wetsvoorstel voor op een bijeenkomst waar ook werknemers van busbouwer Van Hool aanwezig waren. Peter Mertens: “We willen het sociaal drama dat zich voordeed bij Bombardier geen tweede keer meemaken. Dat risico is er jammer genoeg nog altijd. Kijken we bijvoorbeeld naar busbouwer Van Hool in Koningshooikt. We stellen daar een afbouw van meer dan duizend jobs vast op nauwelijks enkele jaren tijd. Niet toevallig werd in diezelfde periode een fabriek geopend in Macedonië. Als een openbare vervoersmaatschappij belastinggeld investeert in nieuwe bussen, moet ze volgens ons rekening houden met het hele kostenplaatje, inclusief de werkgelegenheid in België, want het verlies van jobs kost de samenleving ook handenvol geld. Net zoals negatieve milieu-effecten. Door een wet-Van Hool uit te vaardigen leggen we die criteria wettelijk vast en voorkomen we sociale dumping.“
Ook ecologische criteria moeten in rekening gebracht worden. De producent die de strengste milieunormen hanteert en het minst energie verspilt, verdient de voorkeur boven andere producenten. België ondertekende het Klimaatakkoord van Parijs. Het is dan ook niet meer dan normaal om het overal consequent toe te passen. Bij de toewijzing van overheidsopdrachten is dat perfect mogelijk.
“Onze wet-Van Hool promoot eigenlijk de idee van fair trade”, aldus Peter Mertens. “Dit gaat in tegen de neoliberale partijen die ons free trade opleggen tegen oneerlijke voorwaarden. Enkel en alleen de winst maximaliseren telt voor de pausen van de vrije markt. Met PVDA willen we voorrang geven aan de mensen en aan het klimaat.”
